Onikişubat Aday Öğretmenler Süleymanlı’da

Kahramanmaraş Onikişubat İlçesinde görevli aday öğretmenler Pazartesi ve Perşembe grubundan bazıları Kahramanmaraş’ın  batısında, Ceyhan nehri ile Göksun çayı arasında ve yüksek dağlar arasında dar bir vadi içindeki Zeytun çayı üzerinde kurulmuş eski bir yerleşim yeri olan Süleymanlı mahallesinde tarihi yerleri gezerek bilgi sahibi oldular.

Aday öğretmenler , Onikişubat İlçe Millî Eğitim Şube Müdürleri İsmail Boyraz, H. Emre Gökşen, Aday Öğretmenler Koordinatörü Selahhatin Uğur, Mustafa Değirmenci, Millî Eğitim Basın-yayın Koordinatörü Oğuz Karakoç’la Birlikte Onikişubat İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü önünden hareket ettiler. Aday öğretmenlerin gezi heyecanı ve yol boyunca kendi aralarında eğlenmeleri görülmeye değerdi.

Eğitim Koordinatörü Mustafa Değirmenci, her fırsatta aday öğretmenleri Süleymanlı’nın tarihi hakkında bilgilendiriyordu. Aday öğretmenlerin ilk durağı Onikişubat Merkez Beşen İlkokulu oldu. Birleştirilmiş Sınıf olarak eğitim yapılan bu okulda çalışmalar yerinde görüldü ve öğrencilere aday öğretmenler aldığı kırtasiye, oyuncak ve yiyecek hediyeleri verildi. Öğrencilerin mutlulukları yüzlerinden okunuyordu. Öğrencilerden bazılara aday öğretmenlere şarkı söylediler, adaylar  güzel bir hatıra bırakarak okuldan ayrılarak Savruk şelalesine geçildi. Öğle yemeği kaplıcalarıyla ünlü Ilıca’da yenildi. Daha sonra Soğuk Çeşme’ye geçildi. Soğuk çeşmenin özellikleri anlatılarak suyundan içildi ve Şehitliğe hareket edildi. Şehitlikte Kur’an-ı Kerim okunarak dua yapıldı, bilgi aktarıldı. Taş Köprü (Kanlı Köprü) Kantarma Köprüsü ve Tekke Köprüsü bölgesine geçen aday öğretmenler burada Ermenilerin, Türklere yaptıkları akıl almaz  zalimlerine şahit oldular.

Akşam yemeğini Fırnız bölgesinde yemek yiyerek değerlendiren aday öğretmenler gezilerinde zaman zaman eğlenirken, bölgenin tarihi ve turistik yerlerinide öğrenmenin mutluluğu içinde yeniden Kahramanmaraş’a döndüler.

SÜLEYMANLI (ZEYTUN)

Kahramanmaraş’ın kuzey batısında, Ceyhan Nehri ile Göksun Çayı arasında ve yüksek dağlar arasında, dar bir vadi içindeki Zeytun Çayı üzerinde kurulmuş eski bir yerleşim merkezi olan Süleymanlı. Bölgenin yüzeyi suyu bol ve şiddetli akışa malik birçok dereler ile kesildiği için çok girintili ve çıkıntılı bir durumdadır. Bu nedenle evler dik yamaçlara yaslanmış düzensiz bir görünüm arz etmiştir.  Zeytun adını burada uzun süre yasayan Ermenilerin Kralının kızı “Zeytune Hatun”dan almıştır. Halk dilinde “Zeytin” diye geçmektedir.   Yeni ismi Süleymanlı ise Ermenilerin köyde şehit ettiği Osmanlı subayı Binbaşı Süleyman Bey’in anısını yaşatıyor. Köyde, halen ayakta olan yüzlerce yıllık Selçuklu çeşmesi, hamam ve köprüler gibi eserler ile kimi 150 yıllık ve orijinal yapılarını büyük oranda korumuş evler bulunuyor. Üzüm bağları ve ceviz ağaçlarının süslediği köy, temiz havası ve doğal güzellikleriyle de dikkat çekiyor.

Çok uzun süre Ermeniler’i barındıran bu köy, şimdileri 1913-1914 yıllarında Yunanistan’ın Selanik ilinin Ayvalık ve Karaferya kasabalarından gelen halkı barındırmaktadır. 700 yıllık tarihi olan köy, sayılı tarihi eserleriyle göz doldurmaktadır. En önemli eserleri Selçuklular döneminden kaldığı tahmin edilen çeşme (soğuk çeşme) ve kanlı köprü ile tarihi hamamdır.

Süleymanlı adını ise Ermeniler’in kurduğu “Zeytun Fedai Alayı” adlı çeteyle savaşırken şehit düşen Maraş Jandarma Bölük Komutanı Binbaşı Süleyman Bey’in ismine izafeten “Süleymanlı” olarak değiştirilmesi üzerine almıştır.

ŞEHİTLİK

1915’li yıllar.. Yaralı bir aslanı andıran Osmanlı İmparatorluğu çalkantılı ve karanlık yıllarla boğuşmaktadır. İşbirlikçi hainler, Osmanlı’nın zayıflamasını fırsat bilen ve yıllardır bu toprakların ekmeğini yiyen Ermeniler ve dış düşmanlar imparatorluğun çöküşünü hızlandırmak için ellerinden geleni yapmaktadırlar. Dış güçlerin kışkırtması ve Osmanlı’nın zayıflamasını fırsat bilen Ermeniler her yerde olduğu gibi Zeytun’da da sık sık isyanlar çıkararak, civardaki Türk köylerine saldırarak katliamlar yapmakta, onların canları malları ve namuslarını tehdit etmektedir.

Bu isyanlarda her zaman olduğu gibi kiliseler önemli rol oynamakta ve Ermeni Çetelerini kışkırtarak Türklerin üzerine salmaktadır. İsyanların artık dayanılmaz bir noktaya gelmesi üzerine, Osmanlı İmparatorluğu emri ile bölgeye Binbaşı Süleyman Bey komutasında bir birlik gönderilir. Zeytun’a intikal eden birlik baş kaldıran Ermenilerin karargâhı olan “Tekke Kilisesi”ni kuşatır. Fakat Zeytun’un coğrafi yapısı Ermeniler’in işini kolaylaştırdığından dolayı çatışmalar uzun sürer. Çatışmalar esnasında birçok Ermeni İsyancı öldürülür, ama birlik komutanı Jandarma Binbaşı Süleyman Bey ve emrindeki 7 asker 15 Şubat 1915 günü şehit düşer; 26 asker ise yaralanır.
İşte bunun üzerine Osmanlı Padişahı tarafından Süleyman Bey’in anısına gönderilen bir ferman ile (irade-i seniye) bu tarihe kadar Zeytun olan buranın ismi “Süleymanlı” olarak değiştirilir.

Bu gün Süleyman Bey, Süleymanlı Köyü’nün Kışla obasında bölgeye hakim bir tepe üzerindeki şehitlikte arkadaşları ile koyun koyuna yatmaktadır. Ülkemizin her yerinde olduğu gibi, buradaki şehitlikte de, bu vatan uğruna, eskiden olduğu gibi şimdide, gelecekte de, her zaman seve seve can verileceğini düşmanlara haykıran taptaze şehitlerle 1915’te şehit olanlar yan yana, koyun koyuna yatmaktadırlar.Ruhları şâd olsun.

Şehitlik 2004 yılında Kahramanmaraş valiliğinin onayı ile İl Jandarma Komutanlığı ve İl Özel İdaresi tarafından ortaklaşa şehitlerimizin şanına yakışır bir şekilde yaptırılmıştır.

TAŞ KÖPRÜ (Kanlı Köprü) KANTARMA KÖPRÜSÜ ve TEKKE KÖPRÜSÜ

Köprülerin İnşa kitabesi olmadığından yapım tarihi bilinmemektedir. Ancak XIV yüzyılın ikinci yarısında Dulkadir Beyliği döneminde yapıldığı sanılmaktadır.1324 H./1906 M tarihli haleb Vilayeti Salnamesi’nde köydeki çaylar üzerine inşa edilen dört köprünün olduğu belirtilmiş, bunlardan üçü günümüze gelmiştir. Ayrıca Süleymanlı (Zeytun) köyü Maraş’tan Kayseri ve Malatya’ya giden kervan yolunun üzerinde bulunduğu için bu köprüler oldukça büyük bir öneme sahiptir. 46 metre yükseklikte olan kanlı köprü Tarihi köprülerin onarım projeleri 2008 yılında, Turizm Eylem Planı kapsamında zamanın Kahramanmaraş İl Özel İdaresi’ne yaptırılmıştır. Süleymanlı Köyünün içinden geçen Kavurma Deresi üzerinde bulunan bu üç köprü büyük tek gözlü olarak moloz taşlarla inşa olunmuş bulunmakta ve günümüzde restore edilmiş vaziyettedir.

Zeytun girişindeki çeşme ve harap iki köprüden başka Ermeni yapılarından iz bırakılmamış. 1915 öncesi gördüğümüz görkemli kiliseler ve tepedeki manastır, önce İttihatçılar elindeki devlet tarafından, sonra da defineciler eliyle yerle bir edilmiş, harabeleri bile yok artık.

SOĞUK ÇEŞME

İri kayalardan yontulmuş üç geniş oluktan gürül gürül buz gibi sular akan Selçuklu dönemine ait olduğu sanılan çeşme, büyük bir kemerin altında üç kemere bölünmüş. Her kemerde bir oluk var. Altta bütün eski çeşmelerde olduğu gibi hazne bulunmaktadır. Çeşmenin her yanı çeşitli ağaç ve çiçek desenleriyle bezeli. Ortadaki oluğun üzerinde İsrail bayrağındaki Davut yıldızı göze çarpıyor. Davut yıldızının üzerindeki çeşme aynalığında bir kitabe var. Fakat kitabesi kazınarak yok edilmiştir.

Ayrıca Süleymanlıda  Bizans dönemine ait kalıntıları buraya açık hava müzesi görüntüsü vermektedir.1302 tarihli (1886) Osmanlı salnamelerinde, Zeytin Kazasından bahsedilirken; Kasabaya yarım saat uzaklıkta Kaplıca ve manastırdan bahsedilmektedir.