Üç Beş Dönüm Bostan, Yan Gel Yat Osman !
Sizin muhatabınıza verdiğiniz değer ile ilgili bir rakamı oraya koyabilirsiniz, sonra da Osman’ı eklersiniz…
Kimi yörelerde ‘on dönüm bostan’, kimi yörelerde ‘dört dönüm bostan’dır.
Kafanıza göre değer biçebilirsiniz.
Bostan olsun da, kaç dönüm olursa olsun.
**
Burada anlatılmak istenen, söz konusu Osman’ın yan gelip yatacağı büyüklükteki bostanın olmasıdır.
Osman sağ yanından mı gelir, sol yanından mı gelir bilinmez.
Bu da Osman’ın maneviyatı ile ilgilidir; inanıyorsa sünnet gereği sağ yandan gelir, yoksa da fark etmez.
Zaten önemli olan Osman’ın gelmesidir.
**
Peki Osman geldikten sonra ne yapacak?
Atasözüne göre Osman’ın yapacağı tek şey var: Yatmak.
Çünkü söz şöyle diyor:
“On dönüm bostan, yan gel yat Osman!”
Biz cömertiz, bostanımız da büyük… Onun için Osman’a on dönüm bostan değer biçtik.
Dikine mi yatar, enine mi yatar?
Aşağı mı yatar, yukarı mı yatar?
Keyfine kalmış. Biz kismenin keyfinin kahyası da değiliz.
**
Bostan var mı var…
Osman var mı var…
O zaman söz gerçek olacak: On dönüm bostan, yan gel yat Osman!
**
“Dandini dandini destana.
Danalar girmiş bostana.
Kov bostancı danayı.
Yemesin lahanayı!..”
**
Annelerin, bebelerini dizlerine yatırıp söylediği bir ninni bu.
Osman ile ilgisi var mı yok mu, bilemem.
Bildiğim tek şey olabir.
O da; Osman da bu ninniyi daha birkaç aylıkken dinlemiş olma ihtimalidir.
**
Osman, on dönüm bostanı bulduğu zaman yan mı gelir, yansız mı gelir?
Yatar mı, yatmaz mı?
Yoksa bostan bekçiliği mi yapar, bilinmiyor!
Zaten köy yerinde okula giderken öğretmenleri öğretmiştir ona:
“Yat Ali Yat”.
Buradaki Ali, Osman’ın kendisi de olabilir.
Öğretmen “Yat Ali yat” dediğinde, Ali’nin arkadaşı olan Osman kıskanmış ve bu sözü “Yat Osman yat” olarak değiştirmiştir.
Yoksa bostan ile Osman’ın ne işi olacak?
**
Bostan dedik ya, sahi “Bu bostan nedir?” diye merak etmiş olabilirsiniz.
Bostan, genel olarak şöyle tarif edilir:
“Sebze, meyve ya da çiçek bitkileri yetiştirilen yerlere verilen isimdir…”
Bazı yörelerimizde “bostan” halk arasında “karpuz” anlamına da gelir.
Ham karpuza bostan denir, kısacası…
Yetmemiştir, kekre çalar.
‘Osman’ ile bostan’ın ne ilgisi var.
Bu yaşıma geldim, bunu ilişkilendiremedim.
**
Osman.
Bir gün…
Evet, Osman’ın hikayesi var elbette.
Ama şimdi anlatmayacağız.
Yeri geldiğinde…
**
Bilgi notu:
“On dönüm bostan, yan gel yat Osman” sözü, Manisa Kırkağaç yöresine ait bir atasözüdür.
Anlamı da “İşini bilmeyen, tembel insanlar için bir iğnelemedir”.
İlgilisine duyurulur.
