Son bir yılda ayçiçek yağı fiyatlarına gelen rekor zam, tüketicilerin bütçesini ciddi şekilde zorlarken, 2024’te 5 litrelik ayçiçek yağı ortalama 200 TL civarında satılıyordu. Buna rağmen, yeni yılda itibaren bu fiyat 350-400 TL bandını aştı. Özellikle bazı marketlerde özel markalı ürünlerin fiyatları ise 500 liraya dayanarak rekor seviyelere ulaştı.
Zamların temel nedenlerinden biri, 2024 yılı başında uygulamaya konulan 1 milyon tonluk ithalat kotası olduğu belirtiliyor. Söz konusu kota, büyük ithalatçılara belirli miktarda ithalat hakkı tanırken, iç piyasada arz-talep dengesinin bozulmasına neden oldu.
İthalat kotalarının dağıtımında yaşanan dengesizlik, özellikle markalı ürünlerde fiyatların daha da yükselmesine yol açtı. Uzmanlar, bahsi geçen gelişmenin piyasada spekülasyonlara yol açtığını ve fiyat artışlarını tetiklediğini ifade ediyor.
VATANDAŞLAR ÇÖZÜM BEKLİYOR
Dünya piyasasında meydana gelen gelişmeler de ayçiçek yağı fiyatları üzerinde etkili olurken; iklim değişiklikleri, üretimdeki düşüşler ve uluslararası ticaretteki dalgalanmalar, zamlara neden olan diğer etkenler arasında bulunuyor. Uzmanlar, önümüzdeki dönemde arz sıkıntısının devam etmesi halinde fiyatların daha da artabileceği konusunda uyarı yapıyor.
Tüketiciler ise temel gıda ürünlerindeki bu hızlı fiyat artışı karşısında çözüm beklerken, özellikle düşük gelirliler, ayçiçek yağı gibi temel ihtiyaç maddelerine erişimde zorluk yaşadıklarını belirtiyor.
Bu süreçte, hükümetin ve ilgili kurumların piyasa dengelerini korumaya yönelik adımlar atması beklenirken; ithalat politikalarının gözden geçirilmesi, yerli üretimin desteklenmesi ve fiyat spekülasyonlarının önlenmesi gibi tedbirler, tüketicilerin rahatlamasını sağlayabileceği düşünülüyor.